‘Wie hier zit omdat hij van dieren houdt, mag nu vertrekken. Dat zei de prof op de eerste dag van de opleiding tot dierenarts. Grappig destijds, maar al snel ontdekte ik dat die prof gelijk had: alleen maar graag dieren zien, volstaat niet. Het is een prachtig beroep, maar lang niet zo romantisch als het vaak wordt voorgesteld. Als het werk erop zit, zit ik hier op mijn knieën kots, pis en stront op te kuisen. Dat zie je niet op televisie.’

‘Ik ben nu vijftien jaar dierenarts, waarvan tien jaar zelfstandig in een praktijk met nog twee anderen. We behandelen honden, katten, konijnen en hier en daar eens een vogel. Gezelschapsdieren. Ik werd dierenarts omdat ik gefascineerd was door geneeskunde en wetenschap, en uiteraard omdat ik toen al begaan was met dieren. Later kwam daar nog een derde drijfveer bovenop: de maatschappelijke rol die gezelschapsdieren spelen. Kinderen die opgroeien met dieren in huis zijn socialer en minder vatbaar voor ziektes. En dankzij hun hond komen 75-plussers met regelmaat de deur uit.’

Euthanasie

‘Huisdieren kunnen zelf ook een maatschappelijke indicator zijn. Wanneer een hond mishandeld wordt, is de kans groot dat er ook sprake is van mishandeling tussen de gezinsleden onderling. Fysiek of psychologisch. Getreiter. In Groot-Brittannië en hier in België komt het nu ook stilaan op gang: als je als dierenarts een duidelijk misbruikt huisdier binnenkrijgt, kun je een sociale dienst inschakelen. Concreet: als er in je kabinet een hond zit met een kaakfractuur die verdacht lijkt, kan dat gelinkt worden aan een onderzoek binnen dat gezin zelf. We hebben dus ook een sociale functie.’

‘Iemand had zijn hamster in de vuilnisbak gegooid, omdat die zo stil lag dat hij dacht dat het beestje dood was. Toen heb ik uitgelegd dat hamsters een winterslaap houden’

‘Afscheid nemen hoort erbij. Meestal is het een opluchting dat een dier niet langer hoeft te lijden. Honden, katten en konijnen kunnen even ernstig ziek zijn als mensen: allerlei kankers, lelijke infecties. Ik ben blij dat wij als dierenarts mógen euthanaseren. Een enkele keer heb ik het toch lastig, als een eenzame oude mens ook zijn hond moet afgeven. Dat is in hun geval het enige wat nog restte. Of wanneer ik een dier moet laten inslapen omdat de eigenaar de behandeling niet kan betalen. Of niet wil betalen. Want wat me enorm opvalt: hoe armer de mensen, hoe meer ze overhebben voor hun huisdier. Ik heb iemand gekend die zijn auto verkocht om zijn hond te proberen redden. Die had een tumor en een heel slechte prognose. De kans dat hij het zou halen was klein. Toch vond die mens het de moeite om zijn wagen te verkopen om chemotherapie te betalen. Dat vond ik enorm ontroerend. De hond heeft het niet gehaald.’

‘Hoe rijker het baasje, hoe sneller een dier een spuitje krijgt. Soms rijden ze met hun dikke auto bijna de wachtzaal binnen, om doodleuk te vragen of ik hun hond wil euthanaseren omdat hij te veel haar verliest.’

Domme vragen

‘De onwetendheid van mensen over hun eigen dier is enorm. Je kunt je niet voorstellen hoeveel domme vragen ik elke dag krijg. Er stond hier eens iemand met zijn teefje, doodongerust omdat haar tepels groter werden. We vergeten soms dat wij mensen óók zoogdieren zijn. Er is toch ook nog nooit een babymeisje geboren met borsten? Iemand anders had zijn hamster in de vuilnisbak gegooid, omdat die zo stil lag dat hij dacht dat het beestje dood was. Toen heb ik uitgelegd dat hamsters een winterslaap houden. Ik kreeg zelfs eens een man over de vloer met een drachtig teefje, hij vroeg om een echografie om te weten wie de vader was. Hij had thuis immers twee reuen. Grappig, maar je bent wel weer een halfuur kwijt door met handen en voeten uit te leggen dat je op een echo niet kunt zien wie de vader is.’

‘Zeventig procent van de huisdieren is obees. Hallucinant is het, hoeveel insuline ik moet bestellen’

‘En nu we toch aan het lachen zijn: het gebeurt dat hier mensen zitten die niet gezien hebben dat het kruis aan de deur blauw is en dus denken dat ze bij een gewone huisarts zijn. Dat hun frank niet valt wanneer ze in de wachtkamer tussen posters van dieren zitten, is me een raadsel, maar het is me al overkomen dat iemand mijn kabinet binnenkomt, zijn broek laat zakken en zegt dat hij moeite heeft met plassen.’

‘Helaas is die onwetendheid vaak veel minder grappig. Voor sommige mensen is hun huisdier als hun kind, en ze behandelen het ook zo. Hondenjasjes, hondenkarretjes, hondenijsjes. Ik houd me dan niet in om te zeggen: jouw hond heeft hier geen plezier van, integendeel. Zeventig procent van de huisdieren is obees. Hallucinant is het, hoeveel insuline ik moet bestellen. Dieren bewegen nog amper en zitten met de mensen mee aan tafel. Er is ook een hele markt voor, opgezet door charlatans. Van dierenkledingwinkels tot bakkers voor katten, waar je een verjaardagstaart kunt laten maken. Mensen denken nog veel te vaak dat ze liefde voor hun dier moeten kopen. Kijk naar het aanbod in de supermarkt, hele rayons vol voeding. Terwijl ik een kat nog nooit een tonijn heb zien vangen, hoor. Ik zeg altijd: behandel een dier als een dier. Vaak raad ik bepaalde voeding aan, maar dan krijg ik soms het verwijt een verkoper te zijn, omdat ik die voeding ook zelf aanbied. “Ja,” antwoord ik dan, “maar als jouw hond suikerziekte krijgt, verdien ik daar nog veel meer aan.’’’

‘Ik kreeg ooit telefoon voor een ladderzatte chihuahua. Die was meegegegaan naar een Baileys-feestje en had daar van het drankje gelikt. Een koffielepel ongeveer, maar omgerekend komt dat overeen met een volwassen vent die twee van die flessen leegdrinkt. Zo zat als een kanon, dat hondje! Wat ook vaak voorkomt, is dat mensen hun eigen medicatie aan hun dieren geven. Gevaarlijk, want Dafalgan is bijvoorbeeld zeer toxisch voor katten. Dodelijk zelfs.’

Zelfmoord

‘Dat we geldwolven zijn, is een verwijt dat we vaak krijgen. Tegenwoordig vooral online, op fora. Mensen typen er maar op los. We worden gerecenseerd alsof we een commerciële horecazaak zijn. Pas op, een dierenarts ís ook niet goedkoop. Maar dat komt omdat wij btw-plichtig zijn en er geen terugbetaling is. Voor onze eigen aandoeningen en huisartsbezoeken zijn we verwend, en gelukkig maar. Daardoor hebben mensen geen enkel idee van een werkelijke medische kost. Dat wij rijk worden van ons beroep, is een grote misvatting.’

‘Ook inhoudelijk word je beoordeeld, soms veroordeeld. En snel. Als je eens niet bereikbaar bent, bellen mensen meteen een andere dierenarts. Het verloop is enorm, de concurrentie bikkelhard. Wij zijn dan ook alles tegelijk: arts, tandarts, radioloog, chirurg. Ik werk zes op zeven dagen, zestig uur per week. En daar komen nog bijscholingen, vergaderingen en wachtdiensten bovenop. Ik heb een gezin, met jonge kinderen. Ik kan het me nu gelukkig veroorloven om af en toe onbereikbaar te zijn en mijn gezin op de eerste plaats te zetten, maar de werkdruk is enorm. Als je gebeld wordt voor een spoedgeval terwijl je met je familie zit te tafelen, zit er niks anders op dan het bestek neer te leggen en in de auto te springen. Het zelfmoordcijfer ligt bij dierenartsen dubbel zo hoog als bij artsen en tandartsen, en zes keer zo hoog als bij de rest van de bevolking. Daar zitten die enorme druk en relatief lage vergoeding natuurlijk voor iets tussen.’

‘Spoedgevallen zijn ook dikwijls relatief. Ik moest eens heel erg dringend uitrukken voor een zieke hond, haastte me ter plaatse en bij aankomst zat het hele gezin in de zetel. De vader des huizes zei: “Als Thuis gedaan is, zullen we eens naar de hond gaan kijken.” Maar daar heb jij dan wel je familie voor achtergelaten aan tafel. Gelukkig weegt dat voor mij niet op tegen het mooie van de job: elke dag met dieren bezig zijn, ’s ochtends opstaan en niet weten wat je die dag weer allemaal zult tegenkomen.’