Spirituele leermeesters proberen je te doen geloven in de overvloed. Schaarste is iets wat zit tussen je oren. In een wereld waarin veel mensen te weinig hebben, is dat een provo­catie. De meeste mensen staan zichzelf de overvloed niet toe.

Geloven in overvloed betekent dat je kunt verwezenlijken wat je wilt. Je bent er zelf verantwoordelijk voor, want ­niemand anders kan dat voor je doen. Het is misschien de angst voor die verantwoordelijkheid die maakt dat mensen volhouden dat er schaarste is. Want schaarste kun je de schuld geven, maar overvloed niet.

Ik heb te doen met mensen die systematisch anderen de schuld geven. Die zich in iedere situatie gedragen als slacht­offer en weigeren hun eigen verantwoordelijkheid te zien. Ze hebben niet het creatieve vermogen om hun leven zelf in de hand te nemen. Ze zijn vooralsnog niet te helpen.

Ik heb te doen met mensen die systematisch anderen de schuld geven. Die zich in iedere situatie gedragen als slacht­offer en weigeren hun eigen verantwoordelijkheid te zien

Jij hebt makkelijk praten, hoor ik vaak. Want jij bent een schrijver en je hebt de tijd en de mogelijkheden om precies te doen waar je zin in hebt en wij hebben dat niet. Dit soort mensen denkt dat overvloed alleen anderen overkomt. Zolang ze dit denken zal het ook zo zijn. Want je gedachten bepalen je leven.

Dat is geen boekenwijsheid, maar persoonlijke ervaring. Het is in het leven een kwestie van eerst visualiseren, dan ­realiseren. Kinderen kunnen dat van nature, maar de meesten leren dat weer af. Zit niet zo te dromen!

Je moet niet alleen plaatjes voor je zien, maar die plaatjes driedimensionaal beleven. Niet alsof je televisie kijkt, maar alsof je zelf de hoofdrol speelt. Niet als acteur, maar écht. De gevisualiseerde ­werkelijkheid gaat aan de materiële werkelijkheid ­vooraf.

Het is nogal confronterend als iemand je zegt dat je je leven zelf in de hand kunt nemen en dat het moed vergt om gelukkig te zijn. Cynici willen dat niet horen. Slappelingen ook niet. Ongeluk is voor sommigen een verslaving. En voor anderen een ziekte. Dus houd ik mijn mond en scandeer in stilte: overvloed!

We lopen niet allemaal achter dezelfde wortel aan. Er is ­genoeg voor iedereen. Genoeg liefde en genoeg vriendschap ook. Je moet het jezelf toestaan. Mensen die wel geloven in schaarste moeten wel hun ellebogen gebruiken. Ze zien alles als competitie en worden getergd door jaloezie. Wat ze niet weten is dat ze een gedachtefout maken. Het geluk van de een gaat niet af van het geluk van de ander.

Ik herinner me dat ik in mijn studententijd heel veel vriendinnen had. Ik had het woord beste vriendin niet nodig om met ieder van hen een intieme band te hebben en van ze allemaal evenveel te houden. Ze hadden allemaal het gevoel mijn énige vriendin te zijn en dat was voor mij ook zo, want ieder mens is uniek en dus de enige.

Op mijn eenentwintigste verjaardag heb ik eenentwintig vriendinnen uitgenodigd op mijn zolderetage in Amsterdam. Ik had een heel lange tafel gemaakt waar we met z’n allen aan konden zitten. Ik hoopte dat ze elkaar allemaal aardig zouden vinden. En zelfs dat ze van elkaar zouden houden. Terwijl ik bezig was in mijn keukentje, hoorde ik ze oorverdovend ­zwijgen. Hadden ze misschien gedacht dat het een dinertje voor twee zou worden? Ik dacht: zoek het maar uit. Ik verafschuw jaloezie en bezitterigheid.

Liefde is niet een schaars artikel. Het zit niet in een kostbaar flesje. Het is niet iets wat je alleen kunt geven door het ergens vandaan te halen. Het is ook niet iets wat je een ander kunt afnemen. Liefde is iets wat zich eindeloos kan vermeerderen. Dat geldt ook voor vriendschap. Hoe meer je geeft, hoe meer je er krijgt. Dat is wat ik bedoel met overvloed. Je mag knoeien, er is genoeg!