25 drukke jaren als ontwerper, die werpen hun vruchten af, maar ze brengen ook een praktische vraag mee: hoe geef je al die stukken een plaats? Jarenlang heeft Xavier Lust gezworven, op zoek naar die ene plek voor alles. In een oude Brusselse drukkerij vond hij wat hij nodig had: ruimte om te wonen, tentoon te stellen en te werken. ‘Het voelt als thuiskomen.’
Xavier Lust komt thuis
De druk is weg
25 drukke jaren als ontwerper, die werpen hun vruchten af, maar ze brengen ook een praktische vraag mee: hoe geef je al die stukken een plaats? Jarenlang heeft Xavier Lust gezworven, op zoek naar die ene plek voor alles. In een oude Brusselse drukkerij vond hij wat hij nodig had: ruimte om te wonen, tentoon te stellen en te werken. ‘Het voelt als thuiskomen.’
Op de gevel verraadt het opschrift Imprimerie des Sciences de historische bestemming van het gebouw. In deze modernistische rijwoning zat ooit een wetenschappelijke drukkerij die publicaties drukte voor omliggende universiteiten als de Brusselse VUB en ULB. De prachtige, uitgestrekte gevel werd in 1927 gebouwd door architect Homez en ademt de geest van het modernisme. Hoe kun je beter de geïndustrialiseerde maatschappij weerspiegelen dan met een strakke gevel? ‘Ik heb de geest van het gebouw willen behouden’, vertelt Xavier Lust. ‘Het is ook een geklasseerd monument. De gevel werd opgefrist en geschilderd in een blauwgrijs dat dicht bij de originele kleur aanleunt.’
We mogen kiezen langs welke ingang we naar binnen gaan. De deur in het midden leidt onmiddellijk naar de privévertrekken, de rechterdeur komt uit in de lagergelegen werkplaats. We kiezen de tweede deur. Een prachtige, goudkleurige trap met gebogen profielen brengt ons naar het grote atelier. De oude drukpersen zijn verdwenen en maakten plaats voor een witte, open, industriële ruimte. ‘Ik heb lang gedroomd van zo’n plek’, vertelt de 48–jarige ontwerper. ‘In het begin van mijn carrière maakte ik vooral meubelstukken die ik zelf nodig had. Op een bepaald ogenblik had ik zelfs geen plaats meer voor mijn eigen ontwerpen. Ik heb langs verschillende ruimtes gezworven, maar dit voelt echt als thuiskomen. Het is een luxe om zoveel plaats te hebben. Nu kan ik ook regelmatig stukken van plaats veranderen. Het interieur zal er niet vaak hetzelfde uitzien.’
Stalen poëzie
In de ruimte staan tal van eigen ontwerpen uitgestald. Het voelt als een wandeling door zijn carrière. Vroege stukken staan naast recente producten, en objecten in een beperkte oplage naast meer industriële producten. Een lange bank in geweven leder wordt gecombineerd met een blinkende aluminium versie van zijn iconische Archiduchaise. Een bolle Sumo-sofa staat opgesteld naast zijn Baobab-kapstok in composietmateriaal. Aan de muur hangt een spiegel van gepolijst staal. ‘Ik probeer in mijn ontwerpen altijd design en natuur samen te brengen. Er is niets zo fascinerend als de natuur. Ze zit zo logisch in elkaar dat ze de perfectie van design benadert. De helikopterzaadjes van de esdoorn waren bijvoorbeeld het startpunt van mijn lamp Gamete. Of neem nu het goudkleurige patroon op de glazen tafel. De tekening kopieert de weerspiegeling van de zon op een wateroppervlak. Het is geen gefragmenteerde tekening, maar een doorlopende print in bladgoud.’
Lust heeft een zwak voor staal en aluminium, maar wie dan spontaan aan visueel zware objecten denkt, heeft het bij het verkeerde eind. Hij buigt dit materiaal om tot elegante curves en zachte glooiingen. ‘Ik heb technologie en esthetiek altijd willen samenbrengen’, vertelt hij. ‘Uit metalen oppervlaktes een mooie ronde vorm maken, is vaak een hele uitdaging. Maar als het lukt om er natuurlijke en vloeiende bewegingen in te krijgen, is het resultaat vaak prachtig. En de objecten zijn ijzersterk.’
Met oog voor detail richtte Lust ook de andere ruimtes in met eigen ontwerpen. In de eetruimte kreeg de tafel met elegante S-vormige poot een centrale plaats. Daarboven hangt een indrukwekkende luster met dertien handgeblazen lichtarmaturen. Het is zonder meer de eyecatcher van het huis. In de keuken herinnert het gebogen plafond aan de originele architectuur. Maar de afgeronde hoeken doen ook denken aan de ontwerpen van Lust. Zo ontstaat een perfecte symbiose tussen het historische pand en de hedendaagse meubelstukken. De dampkap met ronde hoeken liet Xavier Lust speciaal op maat voor deze ruimte maken.
De ruimtes doen soms klinisch aan, maar dat gevoel wordt doorbroken door kamers in fellere kleuren. Zo steekt de oranje receptieruimte schril af tegen het witte kantoor. In het woongedeelte kreeg de slaapkamer een lichtblauwe tint en de hal een donkerbruine kleur. Het creëert een mooi kleurenpalet. Waar hij kon, koos Lust praktische oplossingen. Zo plooit de televisiekast, waarvoor hij zelf de scharnieren en de handvatten ontwierp, zich helemaal open rond een zuil.
25 jaar flair
Vijfentwintig jaar geleden richtte Xavier Lust zijn eigen studio op, nadat hij als interieurontwerper afgestudeerd was aan het Saint-Luc-instituut in Brussel. Het duurde niet lang voor hij zich naast zijn interieurprojecten ook concentreerde op meubelontwerp. Toen hij in 2000 voor het eerst naar de internationale meubelbeurs van Milaan trok, werd hij ontdekt door Italiaanse bedrijven. Al snel groeide het lijstje klanten voor wie hij werkte. Zo kan hij terugblikken op samenwerkingen met merken als MDF Italia, Driade, De Padova, Cerruti Baleri en Fiam. Ook met het Belgische merk Extremis en het technologische bedrijf Materialise ging hij in zee. Hij ontwierp banken, tafels, spiegels, stoelen, rekken en verlichting, maar ook bushokjes en vuilnisbakken voor de publieke ruimte.
De Franstalige Bruggeling groeide op in Brussel. Hij is een van de weinige Belgische ontwerpers met zo’n internationaal en vooral zo’n groot Italiaans klantenbestand. ‘Ik wil niet nostalgisch klinken, maar de werkomgeving is de laatste jaren snel veranderd. Het contact dat ik destijds had met iemand als Maddalena de Padova (die vorig jaar overleed, red.) was fantastisch. Zij stond aan het hoofd van het gelijknamige bedrijf, dat ze in de jaren 1950 had opgericht. Ze was een grootse dame en zoals tal van haar generatiegenoten sprak ze ook vloeiend Frans. Dat vergemakkelijkte het contact. Zelf ben ik dan ook maar Italiaans gaan studeren. Zij had een duidelijke visie over welke richting ze met het meubelmerk uit wou. Dat soort visie ging na de crisis van een paar jaar geleden op veel plaatsen verloren, maar het blijft een fantastische ervaring om met zulke bedrijven in zee te gaan en te werken aan een industrieel product. Het daagt je uit om de perfecte oplossing te vinden binnen de mogelijkheden van het bedrijf. Alleen worden er vandaag minder risico’s genomen op het vlak van vernieuwing. Dat betekent ook dat het moeilijker is geworden om opdrachten te krijgen. Dat is jammer. Italië is nog altijd het summum wat design betreft, maar het heeft een beetje van zijn aantrekkingskracht verloren.’
De laatste jaren legt Xavier Lust zich meer en meer toe op objecten in een beperkte oplage, die hij zelf art-design noemt. Het zijn functionele verzamelobjecten die hij in beperkte oplage vervaardigt. Hij werkt samen met grote gerenommeerde galeries als Galerie du Passage in Parijs en Nilufar Gallery in Milaan. Het Stedelijk Museum in Amsterdam, het Tate Modern in Londen en het San Francisco Museum of Modern Art hebben stukken van Lust in hun vaste collectie. In de loop der jaren werden zijn ontwerpen bekroond met prijzen als de Henry van de Velde Award van de Vlaamse Gemeenschap en de iF Design Award, en hij kreeg een bijzondere vermelding van de befaamde Compasso d’Oro. ‘Ik heb me van in het begin beziggehouden met unieke stukken, maar de laatste jaren zit het allemaal wel in een stroomversnelling.’
