De selectie Lees verder onderaan

De negenkoppige jury van het Theaterfestival, onder wie ook De Standaard-recensenten Wouter Hillaert en Charlotte De Somviele, selecteerden twaalf producties die afgelopen jaar een stevige impact op hen nalieten. Dat lijstje oogt als de betere evenwichtsoefening: ­grote stadstheaters als de KVS en het Toneelhuis staan naast een fragiele monoloog van Sara De Roo, drie jeugdtheaterstukken delen het palmares met drie dansproducties.

‘Het voorbije seizoen was dan ook erg sterk in de breedte’, vertelt juryvoorzitter Johan Thielemans. ‘Toch groeide er al gauw een consensus rond bepaalde voorstellingen, zoals Risjaar drei van Toneelhuis & Olympique Dramatique, Five easy pieces van Milo Rau en Chasse patate van Studio Orka. Daarnaast merkten we een vernieuwde vitaliteit in de theaterwereld, dankzij ­beloftevolle jonge groepen als De Nwe Tijd en Ballet Dommage.’

Hadden van ons ook nog bij die selectie mogen – of zelfs moeten – horen: Groupe Diane van Het nieuwstedelijk, Vanish Beach van Hof van Eede en De warme winkel speelt de warme winkel. Of grote kleppers zoals Nicht schlafen (Alain Platel), ­Para (KVS) en Husbands & wives (Toneelgroep Amsterdam). Keuze te over – het was dan ook een grand cru podiumseizoen.

Eindelijk kleur

‘Langzaam wordt ­diversiteit op scène een praktijk die verder gaat dan enkele voorposten als de KVS’ De Jury

Enkele tendensen vallen op in deze selectie. ‘Van het Toneelhuis tot De Maan, van De Roovers tot Het Gevolg: langzaam wordt diversiteit op scène een evidente praktijk die verder gaat dan enkele voorposten als de KVS’, zo schrijft de jury in haar rapport. Drie producties handelen over de spanningen in ­onze multiculturele samenleving. Malcolm X (KVS) klaagt met opgestoken middelvinger en een big band de maatschappelijke ongelijkheid aan, Alleen (Tg Stan) vertelt het verhaal van de moeizame relatie tussen Eva en Ayoub, terwijl Race (Het Nationale Toneel, gastproductie uit het Nederlandse Theaterfestival) gaat over de vernietigende gevolgen van discriminatie.

Ook het jeugdtheater gooide hoge ogen. ‘Was het de afgelopen jaren vaak stevig spieden om theater voor kinderen en jongeren in de selectie te krijgen, dan had de jury deze keer makkelijk een heel festival kunnen vullen met alleen maar straf jeugd­theater’, valt te lezen. Dat klopt. Naast de overweldigende tragikomedie Chasse patate (Studio Orka), het nihilistische Niets (De Nwe Tijd en Het Paleis) en het fantasierijke Klutserkrakkekilililokatastrof (Fabuleus & Ballet Dommage) maakten ook Jetse Batelaan, Bronks, FroeFroe, Tuning People en Kabinet K het voorbije seizoen straf spul.

Dubbelslag

Tegenover het rasechte spelerstheater van Buko, Chasse Patate en Risjaar drei staat met A love supreme van Salva Sanchis en Rosas, ¬Radical light van Salva Sanchis, en Evol van Claire Croizé ook een stevige scheut dans. ‘Deze producties tonen bewegende lichamen die geen hoger verhaal dienen, maar dat verhaal in al hun concrete abstractie zelf uitkerven in de ruimte, in directe relatie tot muziek’, zo schrijft de jury.

Opvallend: zes artiesten (allemaal mannen) vinden we twee keer terug in de selectie. De weinig bekende choreograaf Salva Sanchis bewijst dat hij zowel uit de voeten kan op techno (Radical light) als jazz (A ­love supreme). Een mooie bekroning van zijn carrière, want Sanchis is net gestopt als choreograaf om zich in de buurt van Bar­celona als psycholoog te vestigen. De jonge Thomas Vantuycom, een product van dansschool Parts, danst mee in beide voorstel­lingen van Sanchis.

Dominique Van Malder mag opnieuw ­liters alcohol laten aanrukken (Buko) en daarnaast ook de brave schoolmeester spelen (Chasse patate). Fikry El Azzouzi pende zowel de tekst van het zeer grootschalige Malcolm X als de solo Alleen. Scenograaf ­Jozef Wouters bouwde een inventief decor voor die laatste productie en bedacht ook het concept voor Infini 1-15. Dat is een specta­culaire va-et-vient van achtergronddoeken waarvoor vijftien artiesten hun wildste droombeelden mochten laten uitwerken door Wouters’ decoratelier. Maxim Storms toonde zich afgelopen jaar de Buster Keaton van de 21ste eeuw, zowel in Klutserkrakkekilililokatastrof als Another one, te zien in de nevenselectie Circuit X. Dat spreidingsplatform voor jonge artiesten kreeg geen subsidies meer en houdt er na dit seizoen mee op.

Voor het eerst sinds lang werden er dit jaar geen producties uit Nederland geselecteerd, al wil de jury daar geen statement mee maken. Omgekeerd selecteerde het Nederlandse Theaterfestival wél drie Vlaamse producties. Naast Five easy pieces en Risjaar drei , haalde ook Zvizdal van het Antwerpse Berlin hun top tien van het af­gelopen seizoen.

Het Theaterfestival, 31/8 > 10/9 in Brussel